Choć mówi się, że „pieniądze to nie wszystko”, to jednak trudno jest im odmówić kluczowej roli w życiu każdego z nas. Pieniądze to prawnie zaaprobowany środek płatniczy, stosowany w obrocie handlowym pomiędzy uczestnikami gospodarki. Jego wartość zwykle określana jest na zasadzie umowy społecznej. Niemal każde państwo na świecie dysponuje własną walutą, bezpośrednio kontrolując jej ilość w obrocie gospodarczym, a pośrednio – wartość. Odbywa się to pod kontrolą rządu i odpowiedniej instytucji. W Polsce jest to Narodowy Bank Polski.
Przez lata pieniądze funkcjonowały w różnej formie. Najpopularniejszą z form w dzisiejszych czasach są pieniądz zdawkowy, czyli popularna gotówka (papierowe banknoty i metalowe monety). W niektórych państwach, na przykład Australii, funkcjonują pieniądze plastikowe. Wraz z postępującą cyfryzacją, coraz większą popularnością cieszy się także pieniądz bezgotówkowy, a więc taki, którego wartość wyrażona jest wyłącznie na rachunku bankowym.
Dla ułatwienia przeprowadzanych w obrocie gospodarczym niektórych transakcji, pieniądz jako narzędzie do wyrażenia wartości, może przybierać inne formy. Do najpopularniejszych, z wyłączeniem gotówki i pieniądza elektronicznego, należy weksel, czek, bon, czy obligacja.
Skuteczna i satysfakcjonująca wymiana handlowa pomiędzy zainteresowanymi stronami stanowi jeden z podstawowych warunków dla przetrwania cywilizacji i jednostki. Żeby fakt ten mógł mieć miejsce, pieniądz jako środek płatniczy, musi spełniać pewne określone funkcje, dzięki czemu handel będzie prostszy, wygodniejszy i mniej ryzykowny.
Ewolucja pieniądza pokazuje, że najważniejsze funkcje pieniądza to: jednolitość i rozpoznawalność, stabilność wartości, wygoda użytkowania, trwałość, podzielność i powszechna akceptacja pieniądza jako obowiązującego środka płatniczego.
Czym płacono w dawnych czasach? Historia pieniądza to zasadniczo historia relacji międzyludzkich. Pierwszą z form wymiany handlowej był barter. Barter to handel wymienny, gdzie jedna ze stron w zamian za towar lub usługę, oferowała drugiej inny towar lub usługę, o wartości umownie zbliżonej. Pieniądze w formie jaką znamy dziś stworzono dla wygody – początkowo rolę waluty pełniły kamienie, koraliki, sól czy muszelki. Dopiero później ich miejsce zajęły metale szlachetne.
Wartość pieniądza w dzisiejszych czasach określa umowa społeczna (stąd nazwa „pieniądz fiducjarny”, od łacińskiego słowa „fides”, oznaczającego „wiarę”), jednak nie zawsze tak było. Przez znaczną część historii ludzkości, pieniądz znajdował pokrycie w metalach szlachetnych (na przykład złocie czy srebrze), skąd brała się faktyczna wartość pieniądza.
Wraz z postępem technologii zmienia się nie tylko forma pieniądza, ale również pochodzenie jego wartości. Jednym z bieżących trendów jest kontynuacja polityki kreacji pieniądza przez zcentralizowane instytucje i zwiększenie nacisku na jego digitalizację. Prądem konkurencyjnym mogą być kryptowaluty, takie, jak na przykład Bitcoin, gdzie środek płatniczy emitowany jest metodą kryptograficzną i pośrednio stąd bierze swoją wartość.
Pokaż więcej
Zmiany, które mają dotknąć każdego pracującego Polaka, są już na ostatniej prostej. Projekt ustawy może całkowicie odmienić znany nam system wypłat. Co planują urzędnicy i dlaczego ich pomysł wzbudza tak duże emocje?
Podatnicy mają czas do końca kwietnia, aby złożyć deklaracje PIT. To dobry moment, aby zastanowić się, czy wzięliśmy pod uwagę wszystkie ulgi, które nam przysługują. Ta konkretna może dotyczyć nawet 1,4 mln osób, a nie każdy o niej pamięta. W ten sposób w kieszeni zostanie niecałe 1000 złotych, warto wziąć to pod uwagę.
Zastanawiasz się, ile może kosztować remont mieszkania w 2025 roku? Przygotuj się na spory wydatek - ceny materiałów i robocizny rosną z roku na rok. Najdroższym pomieszczeniem wciąż pozostaje kuchnia, a najtańszym korytarz. Jak wyglądają szczegółowe koszty i na czym można zaoszczędzić?
Tytułowanie przelewów to dla wielu osób zwykła formalność, ale okazuje się, że nieprzemyślany opis może prowadzić do poważnych konsekwencji. Czy niewinny żart w tytule przelewu może sprawić kłopoty z bankiem? Odpowiedź może cię zaskoczyć.
Ministerstwo rodziny, pracy i polityki społecznej pracuje nad ustawą, która dla części emerytów przyniesie pozytywne skutki w postaci wyższych świadczeń. Resort dokona ponownego przeliczenia wysokości emerytur w szczególnych przypadkach, w których dochodziło do łączenia dwóch funkcjonujących równolegle systemów emerytalnych. Przeliczenia będą dokonywane na korzyść emerytów.
Wielkimi krokami zbliża się maj, a wraz z nim uroczystości pierwszej komunii świętej w całej Polsce. Ostatnie dekady pokazały nam, jak niewiele ta uroczystość ma dziś wspólnego z duchowością. Tym bardziej duże emocje wywołuje wyjrzenie poza naszą bańkę i sprawdzenie, jak do tej sprawy podchodzi się w innych krajach. Za zachodnią granicą rzuca się w oczy jedna kluczowa różnica.
Przejście na emeryturę to ważny moment w życiu niemal wszystkich Polaków. Aktywność zawodowa się kończy, a nadchodzi błogi i zasłużony odpoczynek. Żeby jednak był on tak spokojny, jak byśmy chcieli, warto wcześniej zadbać, aby świadczenie było jak najwyższe. Istotny jest tu nawet moment, w którym decydujemy się na złożenie wniosku. Czasem lepiej przepracować jeszcze kilka miesięcy dłużej.
„Miałem mniej przyjemności z bycia twórcą”, „wiedzieliśmy, że zaczyna się trend tworzenia produktów spożywczych z influencerami”, „postanowiliśmy spróbować”, „wyzwaniem było wszystko”, „nie miałem pojęcia w żadnym z aspektów”, „nie ukrywam, że lody Ekipy pomogły nam wejść do sieci”. Na Invest Cuffs 2025 Daniel Ferreri opowiada o rzuceniu YouTube'a na rzecz własnego biznesu.
Miliony Polaków otrzymają w kwietniu dodatkowe środki na konta dzięki Pracowniczym Planom Kapitałowym. Rekordziści zebrali na swoich kontach nawet siedmiocyfrowe sumy. Jak sprawdzić stan swoich oszczędności i jakie możliwości daje ten program? Wyjaśniamy, jak działa PPK i jak wypłacić zgromadzone środki.
Wielkie emocje po losowaniu Eurojackpot. Choć główna nagroda nie padła, jeden z graczy z Polski wygrał fortunę. Niewielka inwestycja przyniosła mu miliony, ale ostateczna kwota, którą otrzyma, nie jest tak oczywista. Fiskus również ma powody do radości. Gdzie padł szczęśliwy zakład i ile naprawdę dostanie zwycięzca?
Santander zwrócił się do wszystkich swoich klientów z ważnym komunikatem. Każdy powinien się z nim dokładnie zapoznać, bo dotyczy bezpieczeństwa pieniędzy na koncie. Popularny bank poinformował o poważnym zagrożeniu i wydał zalecenia. Co zrobić, by nie paść ofiarą oszustwa? Wyjaśniamy.
Od kilku dni Polacy otrzymują dziwne telefony od nieznanych numerów. Lepiej ich nie odbierać, bo konsekwencje mogą być naprawdę poważne. Rozmówcy nie mają dobrych zamiarów, a wszystko może skończyć się nawet utratą pieniędzy. Jeśli zobaczymy na ekranie swojego telefonu taką kombinację cyfr, nie powinniśmy odbierać połączenia. Przedstawiamy szczegóły.
Rok temu wszystkim wydawało się, że ceny w gabinetach stomatologicznych osiągnęły apogeum, tymczasem ceny nadal pną się w górę. W lutym 2025 roku wzrosły o kolejne 9 proc., a eksperci ostrzegają, że to jeszcze nie koniec. Co powoduje tak dynamiczne podwyżki?
Osoby zbliżające się do wieku emerytalnego, które otrzymują świadczenie przedemerytalne, często obawiają się możliwego zajęcia przez komornika ich środków. Prawo jednak określa wyraźne limity zajęć, tak aby dłużnicy nie pozostawali bez środków do życia. Jakie są te ograniczenia i ile pieniędzy może faktycznie zarekwirować komornik?
Wiele osób nie zdaje sobie sprawy, że pozornie niewiele warte pamiątki dawnych czasów mogą okazać się prawdziwymi skarbami. Niepozorne monety, które lata temu trafiły do szuflady, dziś mogą osiągać zawrotne sumy na aukcjach kolekcjonerskich.
Temat kultury napiwków wraca jak bumerang, a polskie społeczeństwo wciąż powstrzymuje się przed jej jednoznacznym przyjęciem. Mimo to coraz częściej kelnerzy oczekują dodatkowej gratyfikacji, dzięki której ich wypłata będzie znacząco wyższa. Takiego napiwku jednak nigdy nie dawaj, to wyraz braku kultury.
Renta wdowia to świadczenie mające na celu wsparcie finansowe osób, które straciły współmałżonka. Jednak nie każdy, kto znalazł się w takiej sytuacji, może liczyć na dodatkowe środki. Istnieją konkretne kryteria, które należy spełnić, a pewne zapisy prawne mogą wykluczyć wiele osób z grona uprawnionych.
W całej Polsce tysiące osób otrzymuje wezwania na kwalifikację wojskową. Na listach nie znajdują się jedynie mężczyźni, ale także kobiety, a nawet osoby starsze. Brak stawienia się na komisji może wiązać się z konsekwencjami. Jednak nie wszystko jest takie straszne – dla uczestników przewidziano pewne korzyści finansowe.
Postać Rafała Brzoski jest na ustach całej Polski odkąd szef firmy InPost stanął na czele państwowego zespołu ds. deregulacji. Niedawno spółka, którą zarządza Rafał Brzoska, opublikowała raport z danymi finansowymi, w tym informacją na temat jego zarobków. Wiele osób mogłoby pozazdrościć królowi paczkomatów takiej pensji.
Numizmatyka to jedna z tych pasji, które ponownie wracają do łask. Zainteresowanie zbieraniem monet i banknotów wzrosło w dobie inflacji, a poszukiwane okazy potrafią zaskoczyć wiele osób. Nie każdy spodziewałby się, że cenne mogą być nie tylko autentyczne znaki pieniężne, ale również te kompletnie fałszywe. Za to ludzie zapłacą duże sumy.
Kiedy wiosna zagląda przez okno, wielu Polaków otrzymuje sygnał, że to koniec sezonu grzewczego. Po kilku miesiącach płacenia niebotycznych sum za życie w komfortowych warunkach przyszedł czas na wiosenno-letni odpoczynek. To w tym momencie wiele osób popełnia wielki błąd, który może się okazać bardzo kosztowny. Warto o tym pamiętać, to nie kosztuje wiele.
Analitycy rynku paliwowego zwrócili uwagę na proces, który dotyczy każdego posiadacza samochodu, który regularnie tankuje paliwo: bez względu na rodzaj, przez benzynę i diesla po gaz. Straty są wymierne; nieświadomi tracimy ok. 18 litrów paliwa. Jakim cudem i ile to kosztuje?
Termin składania wniosków o zasiłki dla osób poszkodowanych został wydłużony do 15 czerwca. To ogromna szansa dla osób dotkniętych skutkami ubiegłorocznego kataklizmu, które wciąż walczą z odbudową swoich domów i budynków gospodarczych. Jakie są szczegóły nowego terminu i kto może ubiegać się o wsparcie?
Miliony Polaków właśnie pochylają się nad swoim zeznaniem podatkowym i zastanawiają się, z jakich ulg mogą skorzystać. Na to pytanie odpowiedź ma Krajowa Administracja Skarbowa. W oficjalnym komunikacie przypomniała o jednej ważnej rzeczy, o której Polakom zdarza się zapominać. W ten sposób można odliczyć nawet 53 tys. złotych, warto o tym wiedzieć.
Sezon komunijny 2025 zbliża się wielkimi krokami, a wraz z nim rosnące zainteresowanie trendami oraz kosztami organizacji przyjęć. Rodzice rezerwują lokale z ogromnym wyprzedzeniem, a ceny talerzyka osiągają niebotyczne kwoty. Pojawiają się też zupełnie nowe elementy w menu i wystroju, które w tym roku robią prawdziwą furorę. Co króluje na tegorocznych przyjęciach i jakie nowości wzbudzają największe zainteresowanie? Wiadomo, co jest na topie i ile trzeba za to zapłacić.
Coroczna waloryzacja emerytur pozwala seniorom i seniorkom z całej Polski na uzyskanie godnych środków do życia. Ten mężczyzna spędził w pracy ponad sześć dekad, a karierę zakończył, mając 80 lat. ZUS zdradził, na jakie świadczenie może liczyć po tak ciężkiej pracy. Niejednej osobie oczy szeroko się otworzą.
Rosnące ceny żywności to dramat dla dużej części Polaków. Od miesięcy mówi się o astronomicznych kwotach, które trzeba zapłacić za masło, nie tak dawno temu na tapecie pojawił się również temat jajek, które na krótko przed Wielkanocą znacząco podrożały. Teraz do tej niechlubnej kolekcji dołącza kolejny produkt — zapłacimy za niego więcej.
Nowe zasady dziedziczenia, które weszły w życie, całkowicie zmieniają stan rzeczy polskich spadkobierców. Ta rewolucja sprawiła, że nie każdy będzie mógł otrzymać prawo do uzyskania środków, mimo że wcześniej byłoby to wręcz oczywistością. Dochodzenie swoich praw potrwa, wiadomo, jakie kroki powinno się podjąć.