Parlament Europejski zdecydował. Chodzi o naprawy sprzętu po upływie gwarancji
Celowe postarzanie urządzeń, AGD psujące się najdalej po kilku latach czy aktualizacje oprogramowania sprawiające, że urządzenie można wyrzucić do śmieci – to wszystko jest zmorą rynku elektroniki użytkowej. W Brukseli zapadły jednak decyzje, które mogą uzdrowić sytuację na korzyść konsumentów.
Europa chce odzyskać prawo do naprawiania
Right to repair, czyli prawo do naprawiania, to model, w którym stawia się na naprawę sprzętu, ograniczając tym samym liczbę elektrośmieci, oraz wymusza się na producentach urządzeń, aby były trwalsze i skonstruowane w sposób umożliwiający naprawę uszkodzonych komponentów.
Ponadto szczególnie ważnym elementem zabiegania o prawo do naprawy jest walka z celowym postarzaniem sprzętu czy tzw. kill switchami – czyli funkcjami występującymi zazwyczaj na poziomie oprogramowania, które z woli producentów mogą czynić urządzenia trudnymi lub niemożliwymi do dalszej eksploatacji.
Nowe stanowisko Parlamentu Europejskiego
Prawo do naprawiania od dłuższego czasu wpisuje się w agendę organów Unii Europejskiej, co potwierdza przyjęte właśnie przez Parlament Europejski stanowisko negocjacyjne. W jego ramach PE chce, aby wprowadzić szereg regulacji, które na korzyść konsumenta, środowiska i konkurencyjności rynku wymuszą na producentach duże zmiany w kwestii naprawy urządzeń.
Z punktu widzenia konsumenta kluczowe może się okazać nałożenie na producentów obowiązku wydłużenia okresu napraw także poza okres gwarancji . Ma to dotyczyć m.in. smartfonów, pralek czy rowerów. Punktem wyjścia jest priorytetyzacja napraw kosztem wymiany na nowe – dlatego producenci będą musieli zapewniać urządzenia zastępcze. Gdy zaś naprawa będzie niemożliwa, mają dostarczać urządzenia odnowione, a nie fabrycznie nowe.
Na naprawę traktowaną jako pierwszy krok działań gwarancyjnych, poprzedzający wymianę wadliwe egzemplarza na nowe, zgodzić musi się oczywiście sam nabywca. Ponadto rolę odegrać mają koszty – obowiązek naprawy będzie nakładany tylko, gdy koszt wymiany jest wyższy lub równy kosztowi naprawy . Co ważne, po naprawie gwarancja była odnawiana i trwała kolejny rok.
Stymulacja rynku napraw
Ponadto Parlament Europejski chce, aby w państwach Wspólnoty ponownie pojawiły się punkty napraw niezależne organizacyjnie od producentów i działające na własny rachunek . Aby to było możliwe, producenci nie tylko mają zacząć konstruować urządzenia tak, aby możliwa była ich naprawa, ale także zapewniać niezależnym punktom napraw odpowiednie narzędzia i komponenty dostępne „po rozsądnej cenie”.
Wspomagać działalność niezależnego od producentów i oficjalnych serwisów rynku napraw mają narzędzia internetowe. Uruchomione mają zostać internetowe wyszukiwarki firm zajmujących się naprawą urządzeń oraz punktów sprzedaży urządzeń, które zostały odnowione – te miałyby utrzymywać atrakcyjność niższymi cenami. Konsumenci będą zachęcani do ich wyboru także bonami na naprawy.
Dalsze kroki z nowym stanowiskiem
Stanowisko w sprawie prawa do naprawiania zostało przyjęte zdecydowaną większością głosów – za głosowało 590 eurodeputowanych, 15 było przeciw, a 15 się wstrzymało . Następnym krokiem na drodze do wejścia nowych regulacji w życie jest spotkanie pomiędzy członkami Rady Europejskiej i członkami Europarlamentu wyznaczone na 7 grudnia.
Źródło: europa.eu
