Tech.BiznesINFO.pl > Nauka i kosmos > Do recyklingu oddaj wszystko, co na baterie albo z wtyczką. Dziś Międzynarodowy Dzień Bez Elektrośmieci
Paula Drechsler
Paula Drechsler 13.10.2023 09:46

Do recyklingu oddaj wszystko, co na baterie albo z wtyczką. Dziś Międzynarodowy Dzień Bez Elektrośmieci

prąd
domena publiczna

Z szacunków ONZ wynika, że w 2023 r. każda osoba na świecie wygeneruje średnio 8 kg elektroodpadów. Warto się na ten temat doedukować. 13 października już po raz szósty w Polsce obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Bez Elektrośmieci. Z tej okazji organizacja ElektroEko zaprezentowała w Centrum Prasowym PAP raport na temat wiedzy i postaw Polaków względem elektroodpadów.

Procent odzysku elektrośmieci jest bardzo niski

Tegoroczna edycja wydarzenia przebiega pod hasłem „Do recyklingu oddaj wszystko, co na baterie albo z wtyczką” i ma na celu zwrócenie naszej uwagi na kwestię „niewidzialnych” elektrośmieci – przedmiotów elektronicznych, których nie kojarzymy jako elektroodpady, w związku z czym nie są przekazywane do recyklingu. Do tej grupy odpadów zalicza się np. urządzenia do pielęgnacji ciała, zabawki elektroniczne, słuchawki, myszki, e-papierosy, czujniki dymu, rowery i hulajnogi elektryczne, piloty, powerbanki, pendrive’y czy po prostu zasilacze i ładowarki. 

- Międzynarodowy Dzień Bez Elektrośmieci to dzień, w którym mówimy o temacie niezwykle ważnym z punktu widzenia naszej krajowej gospodarki, ale też z perspektywy skali globalnej. Procent odzysku elektrośmieci jest bardzo niski, powoduje to ogromne zanieczyszczenie środowiska i uderza w zdrowie ludzi, którzy w nieodpowiedni sposób się tymi odpadami zajmują. Trzeba to zmienić – podkreślała Maria Andrzejewska, dyrektor generalna UNEP/GRID-Warszawa.

To ośrodek afiliowany przy United Nations Environment Programme, UNEP - Program ONZ ds. Środowiska.

Z szacunków ONZ wynika, że w 2023 r. każda osoba na świecie wygeneruje średnio 8 kg elektroodpadów. Oznacza to, że na całym globie zostanie wytworzonych około 61 mln ton elektrośmieci. Niestety, tylko niespełna 18 proc. tych elektronicznych odpadów zostanie właściwie zebranych, przetworzonych i poddanych recyklingowi. 

Auchan ogłasza wielkie zmiany. Nowa usługa jest już dostępna, oto jak skorzystać Bezpłatna telewizja dla każdego. Dodano cztery kolejne kanały po polsku za darmo

1,5 miliona ton elektroodpadów, co stanowi ponad 40 proc. sprzętu pozyskanego w Polsce

ElektroEko to jedyna organizacja odzysku sprzętu elektrycznego i elektronicznego w Polsce działającą na zasadach not for profit, wyjaśnia PAP. W imieniu swoich klientów – producentów i importerów sprzętu elektrycznego i elektronicznego organizuje zbiórkę, odbiór, przetwarzanie, odzysk i recykling zużytych urządzeń. Organizacja prowadzi też nieodpłatnie punkty zbierania elektrośmieci, a także udostępnia usługę odbioru dużych elektrośmieci bezpośrednio z domów mieszkańców. Od początku istnienia systemu zbierania ZSEE w Polsce, ElektroEko jest niekwestionowanym liderem w zbiórce elektrośmieci, podkreśla źródło. 

- Od 2006 roku zebraliśmy już 1,5 miliona ton elektroodpadów, co stanowi ponad 40 proc. sprzętu pozyskanego w Polsce. Przez te wszystkie lata objęliśmy swoimi działaniami edukacyjnymi ponad 10 mln osób. Prowadzimy największy program edukacyjny dla placówek oświatowych, a od 6 lat jesteśmy krajowym koordynatorem Międzynarodowego Dnia Bez Elektrośmieci – mówił Grzegorz Skrzypczak, prezes ElektroEko.

Jednym z głównych celów ElektroEko jest doprowadzenie do praktycznej realizacji założeń gospodarki obiegu zamkniętego. Czyli wykorzystywania surowców powstałych z recyklingu zużytego sprzętu do ponownej produkcji. ElektroEko ma w realizacji tych założeń potężnego sojusznika, jakim jest UNEP/GRID-Warszawa. 

- Musimy skutecznie wdrażać zasady obiegu zamkniętego w sektorze elektroodpadowym. Powinniśmy dążyć do współdziałania różnych podmiotów, począwszy od punktów zbiórki po warsztaty naprawcze i organizacje branżowe. Tu dochodzimy też do kwestii zatrzymania tego sprzętu w obiegu, czyli nieoddawania go w momencie, kiedy przestaje być nam potrzebny, ale jeszcze działa. Zawsze możemy go przecież przekazać komuś innemu – tłumaczyła Maria Andrzejewska.

75 proc. respondentów posiada jakąś wiedzę na temat postępowania ze zużytym sprzętem

Przy okazji spotkania zapowiadającego Międzynarodowy Dzień Bez Elektrośmieci, organizacja ElektroEko zaprezentowała raport z badania „Zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny. Wiedza i postawy w Polsce”. Zostało ono przeprowadzone na reprezentatywnej grupie 1000 osób przez GfK Polonia.

- Okazuje się, że 75 proc. respondentów posiada jakąś wiedzę na temat postępowania ze zużytym sprzętem. Kiedy robiliśmy poprzednie badanie w 2019 r., było to zaledwie 40 proc. Te ostatnie cztery lata były więc niezwykle efektywne, jeśli chodzi o rozszerzanie tej wiedzy – podkreśla Grzegorz Skrzypczak. 

Ponadto 65 proc. ludzi w Polsce wie, gdzie może oddać zużyty sprzęt, podczas gdy w poprzednim badaniu było to 47 proc. 

- Jeśli chodzi o miejsca zbiórki, nasze doświadczenia w tym zakresie są w Polsce różne. Są takie regiony, gdzie nie ma większych przeszkód, żeby takie miejsca organizować, a wręcz robimy to z gminami czy miastami, tutaj sztandarowym przykładem jest Warszawa – mówił prezes ElektroEko.

 Według niego z badań wynika również, że w Polsce skraca się cykl życia produktu. Sprzęt, który trafia do zbiórek, jest młodszy niż kilka, kilkanaście lat temu. I jest go zdecydowanie więcej niż w przeszłości. 

- Jeśli ludzie wiedzą, jak się pozbywać zużytego sprzętu, stymuluje to inwestycje w branży elektroodpadów. Na tę skalę inwestycji, jaką obecnie obserwujemy, czekaliśmy przez wiele lat. Widzimy, że w Polsce zaczynają powstawać laboratoria, które pracują nad uszlachetnianiem surowców pochodzących z przetwarzania. To dobry kierunek, bo jeszcze do niedawna większość tych przetworzonych surowców wyjeżdżała z naszego kraju – mówił Grzegorz Skrzypczak.

Uratuje nas jedynie skuteczna edukacja

Komentując wyniki raportu Robert Chciuk, dyrektor departamentu gospodarki odpadami w Ministerstwie Klimatu i Środowiska, stwierdził, że ,,zarówno urządzenia, jak i sprzęt elektryczny stanowią nieodłączną część współczesnego życia. Jednak odpady, które generują, przyczyniają się do zaśmiecania środowiska”. 

- Zbiórka używanego i zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego jest niezwykle istotna z punktu widzenia rozwoju sektora gospodarki o obiegu zamkniętym i przyczynia się do zwiększenia ponownego użycia i zapobiegania powstawaniu odpadów, co jest niezwykle istotne w ograniczaniu wydobycia zasobów naturalnych, ale też ograniczenia kosztów eksploatacji złóż – powiedział Robert Chciuk. 

Według niego jedynie skuteczna edukacja w zakresie postępowania i możliwości zwrotu będzie miała kluczową rolę w zwiększeniu poziomu zbiórki ZSEE. 

- Zaprezentowany raport przedstawia obszary, w których wymagana jest dalsza praca, a także wskazuje rodzaje sprzętu, przy których zmiana postawy może przynieść większy wzrost poziomu zbiórki. W mojej ocenie wyniki badania mogą być przydatne zarówno dla administracji jak i tzw. >>branży sprzętowej<< – podsumował przedstawiciel ministerstwa.